Co łączy Nowy Meksyk z najodleglejszymi galaktykami? Very Large Array! To właśnie tutaj znajduje się najbardziej zaawansowany na Ziemi zestaw anten nasłuchujących dźwięków z kosmosu. I jeśli kiedykolwiek dotrze do nas przekaz od innej cywilizacji to najprawdopodobniej pierwsi usłyszą go właśnie właśnie tutaj.
Co to jest Very Large Array?
Większość ludzi w ogóle tej nazwy dotąd nie słyszało. A jest to absolutnie fantastyczne miejsce, jedyne takie na Ziemi, gdzie zbudowano układ składający się z 28 ogromnych talerzowych anten. Całość dzień i noc, niezależnie od pogody, przez cały rok nasłuchuje dźwięków dobiegających z kosmosu.
Anteny są naprawdę ogromne, konstrukcja każdej z nich przekracza 28 metrów wysokości. Sama czasza anteny ma około 25 metrów średnicy.
Układ anten jest ustawiany w 4 różnych konfiguracjach. Najciaśniejsza z nich sprawia, że wszystkie anteny stoją w promieniu niewiele ponad pół mili. Z drugiej strony najbardziej rozproszona konfiguracja jest rozstawiona w promieniu niemal 27 mil. Wszystkie konstrukcje anten są przesuwane na szynach.
Nawet tylko jadąc drogą pośród pól usłanych tymi wielkimi antenami ma się wrażenie absolutnej wyjątkowości tego miejsca. A Very Large Array można zwiedzić, dowiedzieć się i zobaczyć o wiele więcej niż widać tylko z drogi.
Jeśli widzieliście film Kontakt, z Jodie Foster, który powstał w 1997 roku, to właśnie tutaj nakręcono część jego scen.
Zwiedzanie Very Large Array
Na miejscu dla zainteresowanych jest przygotowane Visitor Center, obok którego znajduje się ścieżka edukacyjna, która opowiada nieco historii tego miejsca. Można się dowiedzieć nieco o tym jak mieszkańcy Ziemi uczyli się poznawać kosmos.
Ale bądźmy szczerzy, dla większości z odwiedzających największą atrakcją jest tak naprawdę zobaczenie z bliska jednej z anten. I jest taka możliwość, można podejść na kilka metrów od niej. Choć oczywiście im bliżej podejdziecie tym trudniej ją ogarnąć wzrokiem (i telefonem).
Za to jest możliwość wejścia na taras pobliskiego budynku i zrobienia zdjęć zestawu anten z większej wysokości.
Przy wjeździe na teren Very Large Array znajduje się też niewielki parking, z którego – w zależności od konfiguracji – może być dobry widok na większą ilość anten.
Ważne też by w czasie zwiedzania nie opuszczać ścieżki edukacyjnej, zwłaszcza, że już przy samym wejściu na nią znajdują się ostrzeżenia o grzechotnikach.
Dla zwiedzających nie są dostępne ani budynki biurowe ani warsztaty Very Large Array.
Kiedy najlepiej odwiedzić Very Large Array?
Odpowiedź na to pytanie wcale nie jest prosta! Oczywiście to zależy… co chcecie tam robić. Jeśli wystarczy wam samo zobaczenie anten to możesz pojechać tam w dowolnym momencie. Pamiętajcie jednak o godzinach otwarcia – Visitor Center jest czynne do godziny 16. Po tej godzinie wszelkie wjazdy zostają zamknięte, a z tego co mi powiedziano, ochrona wyprosi próbujących się kręcić w okolicy.
Zatem jeżeli chcecie tylko odwiedzić to miejsce i zobaczyć jak wygląda z bliska to przyjedźcie w godzinach otwarcia dla turystów. I tu w zasadzie termin przyjazdu nie ma większego znaczenia.
Natomiast jeżeli zależy wam na tym by porobić unikalne, a nawet nocne zdjęcia to musicie zwrócić uwagę na to jaka jest aktualna konfiguracja anten. Poniżej screeny z ustawieniem anten w poszczególnych konfiguracjach.
Konfiguracja A
Konfiguracja B
Konfiguracja BnA
Konfiguracja C
Konfiguracja D
To są wszystkie możliwe aktualnie ustawienia anten, zmiany tych konfiguracji następują co kilka miesięcy, więc przy planowaniu odwiedzenia Very Large Array nie będziecie mieli wielkiego wyboru.
Daty zmian konfiguracji można zobaczyć na stronie Very Large Array.
Fotografowanie Very Large Array
Zastana konfiguracja będzie miała wpływ na to jakie zdjęcia uda się wam zrobić. Ja trafiłem szczęśliwie na B i jest to chyba najkorzystniejsza opcja. Anteny stoją dość szeroko, ale jednocześnie na tyle blisko by móc je w linii sfotografować.
Do nocnych zdjęć najgorsza jest bodaj ostatnia, konfiguracja D, anteny stoją bardzo blisko siebie, a miejsca, z których można je po zmroku fotografować są bardzo od nich oddalone. Więc nie uda się, w takim przypadku, na zdjęciu objąć jednocześnie anten i zbyt dużej części nieba. Oczywiście zakładając, że anteny będą miały być dobrze widoczne, tak jak na moim nocnym zdjęciu poniżej. Ja akurat trafiłem na pełnię, więc cała okolica była zalana światłem Księżyca.
Jeszcze jedna ważna informacja dla fotografów – raczej zapomnijcie o startrailach. Anteny co prawda stoją cały czas w tym samym miejscu, natomiast nie są nieruchome. Co kilka, góra kilkanaście minut zmieniają położenie talerzy, często okręcając się w zupełnie inną stronę.
W nocy można fotografować z trzech miejsc, dwa pierwsze to przecięcia dróg oraz szyn, po których są przetaczane anteny. Będąc na miejscu bardzo łatwo je odnajdziecie, pierwsze jest na głównej drodze US-50, a drugie na bocznej wobec niej drodze NM-52.
Trzecie miejsce to ów mały parking przy wjeździe na teren Very Large Array. Co prawda jest tam informacja, że nie wolno pozostawać w tym miejscu na noc, ale dotyczy to raczej wozów kempingowych.
Jednak osobiście to trzecie miejsce odradzam. W ciągu dnia chciałem polną drogą pojechać wzdłuż anten by znaleźć miejsce do zrobienia zdjęć. Zbliżając się do pasących się tam krów, zauważyłem że one bardzo intensywnie się na mnie gapią. A potem zauważyłem, że te „krowy” nie mają wymion… więc porzuciłem pomysł zbliżania się do nich jeszcze bardziej.
I właśnie to stado składające się z samych byków po zmroku wraca samo drogą przebiegającą obok małego parkingu, o którym wspomniałem. Myślę, że nikt by się nie chciał stać obiektem ich zainteresowania, będąc akurat na parkingu, z którego jest wyłącznie jedna droga wyjazdu. Właśnie ta, którą mogą tam wejść zaciekawione byki 🙂
Wracając do zdjęć – odległość od miast jest tutaj dużą zaletą. Dzięki znikomemu poziomowi zanieczyszczeń powietrza nawet przy pełni Księżyca można sfotografować Drogę Mleczną.
Jak dotrzeć do Very Large Array
Ze względu na potencjalne zakłócenia ośrodek został zlokalizowany na pustkowiu, daleko od dużych miast. Dlatego też jeśli chcecie się tam wybrać to musicie założyć spore dojazdy. Od Albuqerque jest 2 godziny jazdy samochodem. Trzeba najpierw jechać na południe autostradą Interstate 25, a potem skręcić w drogę US-60.
I jeśli zamierzacie robić nocne zdjęcia to w mieście Srocco, które znajduje się na skrzyżowaniu tych dróg jest najlepiej zanocować. Jest tam około 10 typowych amerykańskich przydrożnych hoteli i moteli, w których możecie znaleźć nocleg – link do hoteli. Najbliższa miejscowość do Very Large Array to swojsko brzmiąca Magdalena, są tam dwie stacje benzynowe i szczerze mówiąc niewiele więcej.
Film dokumentalny o Very Large Array
Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o Very Large Array to możecie poniżej obejrzeć film dokumentalny, którego narratorem jest Jodie Foster.
Post zawiera linki afiliacyjne.
